”Епідемія коронавірусу ‒ спеціальні рішення для іноземців (оновлено)
У зв’язку із нинішньою епідеміологічною ситуацією, вступили в дію зміни у законодавствіi , що зокрема передбачають особливі рішення, адресовані іноземцям у Польщі. Правила, що віднині є обов’язковими, надають іноземцям можливість легального перебування, якщо вони хочуть втілювати у життя мету перебування або не в змозі покинути територію Польщі у зв’язку із поширенням віруса SARS-CoV-2.
Urząd do Spraw Cudzoziemców informuje, że w związku z obecną sytuacją epidemiologiczną, weszły w życie zmiany w prawie przewidujące m.in. szczególne rozwiązania dla cudzoziemców w Polsce. Obowiązujące obecnie przepisy umożliwiają legalne pozostanie w kraju osobom, które chcą realizować dotychczasowy cel pobytu lub nie mogą opuścić Polski w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2.
- legalny pobyt cudzoziemców, który skończyłby się w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii,
- okresy ważności kart pobytu, tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca, dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany” oraz dokumentów wydawanych na czas określony obywatelom państw członkowskich UE, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), Konfederacji Szwajcarskiej i przebywających z nimi członków rodzin,
- terminy na składanie wniosków o legalizację pobytu,
- ważność już wydanych zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.
Ponadto przesunięte zostają terminy:
- na opuszczenie przez cudzoziemców terytorium Polski,
- dobrowolnego powrotu określone w decyzjach o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.
Wprowadzona została także możliwość zmiany warunków wykonywania pracy przez cudzoziemców w przypadku skorzystania przez pracodawców z rozwiązań ustawy antykryzysowej.
Przedłużenie legalnego pobytu obywateli państw trzecich
Przedłużenie legalnego pobytu cudzoziemca przebywającego w Polsce na podstawie:
- zezwolenia na pobyt czasowy
- wizy krajowej
- wiz Schengen, ruchu bezwizowego i innych krótkoterminowych tytułów pobytowych[ii]
dotyczy sytuacji, w których ostatni dzień legalnego pobytu przypadnie na czas obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Jest to zatem okres od 14 marca 2020 r., kiedy ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego. Wówczas okres legalnego pobytu w Polsce będzie ulegał przedłużeniu z mocy prawa do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego stanu, który obowiązywał jako ostatni.
W przypadku cudzoziemców przebywających w Polsce na podstawie krótkoterminowych tytułów pobytowych (m.in. wiz Schengen i ruchu bezwizowego), uznanie pobytu za legalny będzie dotyczyło tylko osób, które 14 marca 2020 r. były w kraju na podstawie takich tytułów. Nie dotyczy natomiast osób, które wjechały do Polski później – w takiej sytuacji cudzoziemiec może skorzystać z warunkowego legalnego pobytu i złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt w przedłużonym terminie.
Przedłużenie legalności pobytu nie będzie wiązało się z umieszczeniem w dokumencie podróży cudzoziemca nowej naklejki wizowej, wydaniem nowej karty pobytu czy innych dokumentów. Nie będzie także konieczne składanie żadnych wniosków.
Cudzoziemiec będzie miał możliwość realizowania dotychczasowego celu pobytu w Polsce np. wykonywania pracy. Przedłużone zostały bowiem zezwolenia na pracę i na pracę sezonową oraz dozwolony okres pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Będzie mógł również opuścić Polskę bez ryzyka wejścia w nielegalny pobyt.
Zmiana warunków wykonywania pracy przez cudzoziemców
Przepisy umożliwiają wykonywanie przez cudzoziemców pracy na warunkach innych niż określone w:
- zezwoleniach na pobyt czasowy i pracę
- zezwoleniach na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji
- zezwoleniach na pracę
- zezwoleniach na pracę sezonową
- oświadczeniach o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisanych do ewidencji oświadczeń
- zezwoleniach na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa (ICT)
- zezwoleniach na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa (mobile-ICT)
- dokumentach dołączonych do zawiadomień o zamiarze korzystania przez cudzoziemców z mobilności krótkoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa
bez konieczności uzyskania nowych zezwoleń, ich zmiany czy wpisywania nowych oświadczeń do ewidencji.
Wprowadzenie takich zmian będzie możliwe w wyniku skorzystania przez podmioty powierzające wykonywanie pracy cudzoziemcom[iii] z rozwiązań ustawy antykryzysowej pozwalających na modyfikację warunków pracy, w szczególności poprzez zmniejszenie wymiaru czasu pracy oraz obniżenie wynagrodzeń (art. 15g, art. 15x oraz art. 15zf) lub skierowania do pracy zdalnej (art. 3). Dzięki temu rozwiązaniu pracodawcy będą mogli skorzystać w pełni z tych instrumentów ochrony miejsc pracy także w przypadku zatrudniania cudzoziemców. Nie będzie konieczne inicjowanie jakichkolwiek postępowań administracyjnych.
Umożliwiono także dostęp do pracy sezonowej cudzoziemcom, którzy w okresie po 13 marca 2020 r. posiadali dostęp do polskiego rynku pracy (na podstawie zezwolenia na pracę, zezwolenia na pracę sezonową, przedłużenia zezwolenia na pracę, przedłużenia zezwolenia na pracę sezonową lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi).
Przedłużenie z mocy prawa okresów ważności kart pobytu, tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca oraz dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany”
Nowe przepisy przewidują przedłużenie z mocy prawa okresów ważności:
- kart pobytu
- tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca (TZTC – dokumenty wydawane cudzoziemcom ubiegającym się o udzielenie ochrony międzynarodowej)
- polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca
- dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany”
jeżeli ich koniec wypadałby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Okres ważności tych dokumentów ulegnie przedłużeniu do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.
Rozwiązanie to jest istotne z uwagi na czasowe zawieszenie bezpośredniej obsługi klientów przez urzędy wojewódzkie i Urząd do Spraw Cudzoziemców z powodu epidemii koronawirusa. Umożliwi cudzoziemcom posługiwanie się tymi dokumentami do czasu, gdy stanie się możliwe wydanie nowych.
Przedłużenie terminów na składanie wniosków
Ustawa wprowadza wydłużenie terminów składania wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych, przedłużenie wiz oraz przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego, jeżeli termin ten wypadłby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Jak dotychczas, wnioski te będzie można złożyć w urzędach wojewódzkich do 30-go dnia następującego po dniu odwołania stanu, który obowiązywać będzie jako ostatni.
Powyższe rozwiązanie dotyczy cudzoziemców, którzy chcieliby się ubiegać o:
- udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, stały lub rezydenta długoterminowego UE,
- przedłużenie wizy krajowej (symbol D) lub wizy Schengen (symbol C),
- w przypadku obywateli Brazylii, Argentyny, Chile, Hondurasu, Kostaryki, Nikaragui, Singapuru i Urugwaju – przedłużenie okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego (umowy o zniesieniu obowiązku wizowego tylko z tymi krajami przewidują taką możliwość).
Przedłużenie terminów opuszczenia terytorium Polski
Ustawa przedłuża z mocy prawa terminy opuszczenia terytorium Polski wynikające z art. 299 ust. 6 ustawy o cudzoziemcach (np. w związku z doręczeniem ostatecznej decyzji o odmowie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy), jeżeli wypadałyby one w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Ich przedłużenie nastąpi do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.
Przedłużenie terminów dobrowolnego powrotu określonych w decyzjach o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu
Przyjęte zostało przedłużenie z mocy prawa terminu dobrowolnego powrotu określonego w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, którego koniec wypadałby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Jak w przypadku pozostałych rozwiązań zawartych w ustawie, przedłużenie terminu nastąpi do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.
Obywatele państw UE, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), Konfederacji Szwajcarskiej i przebywający z nimi członkowie rodzin
Wprowadzenie w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie stanu epidemii, nie wpływa w żaden sposób na prawa pobytowe obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), Konfederacji Szwajcarskiej i przebywających z nimi członków rodzin. Uprawnienia te nie są bowiem uzależnione od posiadania jakichkolwiek zezwoleń czy dokumentów.
Ponadto, nowe przepisy wprowadzają przedłużenie z mocy prawa okresów ważności dokumentów wydawanych na czas określony obywatelom państw członkowskich UE, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), Konfederacji Szwajcarskiej i przebywających z nimi członków rodzin:
- dokumentów potwierdzających prawo stałego pobytu,
- kart pobytu członka rodziny obywatela UE,
- kart stałego pobytu członka rodziny obywatela UE.
W sposób analogiczny do pozostałych rozwiązań, jeżeli koniec okresu ważności jednego z tych dokumentów będzie wypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ulegnie on przedłużeniu do 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.
Obywatele Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej do końca 2020 r. w tzw. okresie przejściowym, są traktowani jak obywatele UE, a członkowie ich rodzin jak członkowie rodzin obywateli UE.
Więcej szczegółowych informacji na temat pobytu obywateli UE/EOG/Szwajcarii można znaleźć TUTAJ.
Materiał szczegółowo opisujący rozwiązania wprowadzane na podstawie ustaw nowelizujących ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw: